مسجد
به عنوان جایگاه عبادت مسلمانان، از مهمترین نهادهای جامعهی اسلامی با
کارکردی چندمنظوره به شمار میآید و همواره در طول تاریخ اسلام نقشی
بنیادین و اصلی ایفا نموده است. در پیروزی انقلاب اسلامی، مسجد به عنوان
پایگاه اصلی انقلاب نقشآفرینی کرد و امروز هم مسجد در کانون تحولات بیداری
اسلامی در منطقه قرار دارد. اما مسجد مورد نظر اسلام و طراز انقلاب اسلامی
چگونه باید باشد؟ حجتالاسلاموالمسلمین محسن قرائتی، رئیس ستاد اقامه نماز کشور و صاحب تفسیر «نور» ویژگیهای لازم برای مسجد و نیز آفات متوجه آن را اینگونه برشمرده است:
در اهمیت مسجد همین بس که خداوند میفرماید من کرهی زمین را که خلق کردم،
ابتدا مسجدالحرام را برای عبادت قرار دادم. «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ
لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبَارَکًا وَ هُدًی لِّلْعَالَمِینَ»
(آل عمران، ۹۶) پیامبر اکرم
صلیاللهعلیهوآلهوسلم در بدو ورود به مدینه اولین کاری که انجام دادند، ساختن مسجد بود. در قبا مسجد ساختند، بعد از ورود به مدینه هم مسجد ساختند.
مسجد خیلی مورد توجه اسلام است. اصولاً محلهای عبادت حتی اگر مربوط به
غیر مسلمانان باشد، در اسلام احترام زیادی دارد. در قرآن آمده است که:
«لَوْلا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ
وَ بِیَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ یُذْکَرُ فیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثیراً»
(حج، ۴۴) میفرماید باید مقابل
متجاوزین ایستاد وگرنه صومعهها و دیرها و مساجد که محل عبادت هستند، خراب
میشود. پس باید عدهای قیام کنند تا این مراکز عبادت آسیبی نبیند.
در اسلام نماز خواندن در مسجد آنقدر اهمیت دارد که میگویند اگر انسان
نماز اول وقتش را تأخیر بیندازد اما در مسجد بخواند، بهتر است از این که
نمازش را اول وقت و در خانه بخواند.
(نقل قول)در
مسجد اسلامی، شور و بهجت عبادت خالص با نشاط زندگی پاک و خردمندانه و
سالم، در هم میآمیزد و فرد و جامعه را به طراز اسلامی آن نزدیک میکند.
مسجد، مظهر آمیختگی دنیا و آخرت و پیوستگی فرد و جامعه در دیدگاه و
اندیشهی مکتب اسلام است.
(رهبر انقلاب، ۱۳۸۹/۷/۲۰)
مسجد در اسلام محلی است که باید استفادهی چندمنظوره داشته باشد. در صدر
اسلام مسجد کوفه محل مشورت، قضاوت، سؤال و جواب، عبادت و دیگر امور بود.
مسجد باید به محور فعالیتهای دینی و فرهنگی در جامعهی اسلامی تبدیل بشود.
مؤمنین باید مسجد را به عنوان محور فعالیتهای خودشان قرار بدهند. حتی
برنامهی روزانهی خود را با توجه به وقت نماز در مسجد تنظیم کنند. مؤمنین
میتوانند قرار ملاقاتهای خود را در مسجد قرار دهند.